Autyzm to schorzenie z grupy zaburzeń neurorozwojowych, obejmujących m.in.: zespół nadpobudliwości ruchowej, zespół deficytu uwagi, upośledzenie rozwoju.
Przyczyną choroby są prawdopodobnie czynniki genetyczne oraz środowiskowe. Jednym z czynników, które wpływają na wystąpienie/nasilenie choroby są zmiany w obrębie przewodu pokarmowego. Część badaczy wskazuje na upośledzone trawienie glutenu i zwiększone wchłanianie do krwioobiegu peptydów, co wpływa na zaburzenia centralnego układu nerwowego.
U dzieci autystycznych występują również: zmniejszona zawartość kwasu żołądkowego, zaburzenia motoryki, zmniejszenie aktywności m.in., laktazy.
Przypuszcza się, że odpowiednie żywienie chorych dzieci może odgrywać znaczącą rolę w leczeniu i łagodzeniu objawów psychicznych oraz trawiennych.
BADANIA:
Na przełomie 2009/2010 roku w ośrodkach opieki w Szczecinie i Gorzowie Wlkp. rozdano 63 ankiety rodzicom chorych dzieci. Wróciło jedynie 20 poprawnie wypełnionych. Dane dotyczące odżywiania uzyskano metodą wywiadu o spożyciu z 24 godzin. Wywiad powtórzono 3-krotnie uzyskując 60 jednodniowych jadłospisów. Uzyskane wyniki porównano z normami dla zdrowych dzieci. Wykonano również badania antropometryczne, w których uwzględniono wzrost oraz wagę.
WYNIKI:
- Ponad połowa dzieci miała prawidłową masę ciała, zaś co 5 dziecko miało niedowagę.
- Średnia wartość racji pokarmowej przekraczała normę o 17%.
- Ilość białka w diecie przekraczało normę o ponad 171%.
- Stwierdzoną zbyt dużą zawartość sodu, magnezu, wit. A, wit. C, wit. z gr. B oraz zbyt małą zawartość błonnika, cholesterolu, potasu, żelaza, wapnia oraz wit. D w diecie.
- Dieta dzieci rzadko zawierała owoce oraz warzywa.
- Produkty preferowane przez dzieci to: parówki, kabanosy, jogurty, serki ( z dodatkiem barwników, zagęszczaczy, słodzików).
- Dzieci najczęściej odmawiały spożycia warzyw i ryb.
Biorąc pod uwagę przyjmowanie sporej ilości energii dzieci były niedożywione co może się wiązać z obniżonym wchłanianiem składników na skutek zmniejszonej powierzchni jelita, przerostu flory bakteryjnej lub niedoboru enzymów trawiennych.
Nadmiar białka prowadzi do zakwaszenia organizmu, obciążenia wątroby i nerek. W diecie dzieci zbyt mało było ryb a więc nienasyconych kwasów tłuszczowych, które są niezbędne dla prawidłowego rozwoju układu nerwowego.
Inne badania pokazały, że suplementacja kwasów tłuszczowych omega 3 niosła za sobą poprawę koncentracji, umiejętność czytania i pisania u chorych dzieci.
U dzieci z autyzmem należy ograniczać cukry proste ze względu na przerost jelit drożdżami. Zamiast cukrów prostych dbać o dostarczanie odpowiedniej ilości błonnika. Z jadłospisu należy wykluczyć również przetwory mleczne ze względu na kazeinę mogącą zaostrzać objawy choroby. U każdego dziecka należy przeprowadzić diagnostykę w kierunku alergii pokarmowych i zastosować dietę eliminacyjną (bez glutenu i kazeiny).
„Ocena sposobu żywienia i stanu odżywienia dzieci z autyzmem. Badania wstępne.” J. Sadowska, M. Cierebiej, Pediatria Współczesna, Gastroenterologia, Hepatologia i Żywienie Dziecka 2011, 13, 3, 155-160.
